Το έθιμο και το δίκαιο που πηγάζει εκ του έθους, απαιτεί τη βίωση και την έκφραση των συναισθημάτων, που πολλές φορές, αν όχι τις περισσότερες, είναι συναισθήματα εκφρασμένα αντίθετα. Όπως και με την τέχνη. Ανθρώπινα δημιουργήματα όλα αυτά, θες αυθόρμητα, θες ματαιόδοξα ή ατελέσφορα, θες υλικά και άυλα, θες υφάσματα ή προβιές να τις πηγαινοφέρνουμε σε μια πλατεία ή σε μια καμπύλη του χρόνου, όλα έχουν να παραλάβουν συναίσθημα. Και να παραδώσουν το ίδιο.
Οι αποκριές λοιπόν, εκ των κορυφαίων και συναισθηματικά εκφραστικότερων εθίμων του Χειμώνα, μια γιορτή σε κορύφωση δραματουργίας, μια ανθρώπινη δημιουργία ή ανάγκη εξωτερίκευσης και εξωστρέφειας, ρέπει και αυτή, όπως και κάθε κομμάτι της ζωής μας, στη μάστιγα της θετικής ενέργειας. Όλα θα πρέπει να είναι χαρούμενα, η παρέα να ξεφαντώνει με μαυροδάφνη και τεκίλα, τα καιρικά φαινόμενα -τί και αν Φλεβάρης- να ευνοούν τη λιλιπούπολη, στις πίστες να πέφτουν άφθονα ροδοπέταλα και μπαλόνια και, φυσικά, ανώτερος όλων εκείνος με τη φανασμαγορικότερη ή δημιουργικότερη μεταμφίεση.
Τα χρειάζεται αυτά ο λαός και ασφαλώς τα καρναβάλια είθισται να είναι το πιο σεβαστό έθιμο των τόπων μας, μια χαρούμενη σάτιρα, ένα πολύ καλά οργανωμένο γκάζι συμμετοχής και εκτόνωσης, ίσως και έκθεσης. Μα όλα αυτά δεν περιέχουν κάτι βασικό· κάτι ειδοποιές που κάνει την παράδοση έθιμο και τη δραματουργία πράξη. Το συναίσθημα. γιατί η ανθρώπινη ύπαρξη δραματουργεί αυθόρμητα όχι μόνο μέσω της χαράς της, αλλά και της αγάπης, ή της λύπης και της θλίψης, ή του αποχωρισμού και του νόστου, πιο πολύ ακόμα του θανάτου. Στο θάνατο, δε, κάθε έθιμο δίνει τη Θεία τομή του, εδώ ρε κουβαλούσανε κρανία μες στις εκκλησίες για μνημόσυνα ως αυτονόητη ανάγκη βίωσης του συναισθήματος.
Κάπου λοιπόν το χάσαμε και μάλλον όχι ως ικέτες της θετικής ενέργειας, μπορεί και έτσι, αλλά περισσότερο επειδή χάσαμε τον αυθορμητισμό. Μπήκαμε σε μια νόρμα, καριώτες τώρα, βάλε με το νου σου, να οργανώνουμε μέρες πριν ένα ζεύκι ή να διαφημίζουμε (όλοι μαζί) ένα ‘στημένο’ γλέντι, να φτιάχνουμε τα σπίτια μας μεγάλα, παντελώς απούσης κάθε ψήγματος αισθητικής και γνώσης του περιβάλλοντα χώρου για να περνάμε περισσότερο χρόνο μέσα, να μας ‘χαλάει’ -τί κι αν Φλεβάρης- μια βροχή και ένα κρύο και κάθε μέρα περισσότερο να απομακρυνόμαστε της φύσης.
Βάλαμε όλα τα κακά κομμάτια της ζωής μας και όσα στη φύση μας ενοχλούν σε μια γυάλα, τη ντύσαμε πολύχρωμες κορδέλες και εξωραΐσαμε τα ήθη μας μόνο με τις καλές στιγμές μας, αυτές τις ανάλαφρες και ανεύθυνες ρυτίδες. Πίσω από τη γυάλα ένα σκοινί οριζόντιο να διαχωρίζει και να αστυνομεύει θεατές και κοινό λες και το έθιμο από μόνο του δε νέμει δικαιοσύνη.
Και ξαφνικά Κυριακή βράδυ. Τριάντα τραγόμορφοι στοιβαγμένοι στο υπόστεγο της εισόδου της εκκλησίας του Αγίου Κηρύκου να περιμένουνε αμήχανοι να ξεκινήσουνε (μετά από τόση προετοιμασία στην αίθουσα του Γλαρέδου), φέτος λόγω καιρικών συνθηκών, στο κλειστό χώρο του παλαιού Δημαρχείου.
Τριάντα άτομα σε πείσμα του καιρού, σε πείσμα όσων μας περίμεναν ότι θα είχαμε ένα σκοινί να χωρίζει θεατές και δραματουργούς είπαμε με μια φωνή: Ξεκινάμε! Έξω! Εμείς είμαστε οι κουδουνάτοι και εμείς θα φέρουμε τον κόσμο να συμμετέχει μαζί μας!
Τριάντα άτομα, τριάντα άτομα κυρίαρχα των συναισθημάτων τους.
Τριάντα άτομα, εξήντα χέρια, τριακόσια δάχτυλα, όλα μαζί, άμεσα και δημοκρατικά πιασαν το σφυρί. ΚΑΙ ΣΠΑΣΑΝΕ ΤΗ ΓΥΑΛΑ!
Σιδερής Λιάρης - siderisik@yahoo.gr
Νικόλας Κουντούπης - paraxrantos@gmail.com
Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Νικόλα Κουντούπη.
Διαβάστε σχετικά:
- «Ιερός Χρόνος» στην Ικαρία του σήμερα
- Εις το χαμένο Μουτσουνιάρη (ή φίδια βάλλει)
- Ικαρία: Τραγόμορφοι & Κουδουνάτοι 2011 - 2011 Βίντεο - 2012 - 2013 - 2014