Για το ζήτημα της ελεύθερης κατασκήνωσης έχουμε αναφερθεί αρκετές φορές στο ikariamag.gr. Και νομίζω με ψυχραιμία. Μάλιστα, ακριβώς πριν 2 χρόνια, είχαμε ανοίξει τον ΦΑΚΕΛΟ: ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ & ΙΚΑΡΙΑ και δώσαμε βήμα στις απόψεις όλων των πλευρών, τόσο αναγνωστών μας όσο και φορέων.

Προχτές, 38 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με ερώτηση τους προς τους Υπουγούς Δικαιοσύνης, Τουρισμού και Eσωτερικών, ζήτησαν την εκ νέου νομοθετική ρύθμιση της ελεύθερης κατασκήνωσης. Τα περισσότερα μέσα το αντιμετώπισαν με όρους ποδοσφαιροποίησης πετώντας “φρέσκο κρέας” στο κοινό που λατρεύει να χωρίζεται στα 2, υποφέροντας από μανιχαϊστική θεώρηση του κόσμου [άσπρο – μαύρο]. Έτσι, μείναμε μόνο σε τίτλους «Αποποινικοποίηση του ελεύθερου κάμπιγκ που ζητάει ο ΣΥΡΙΖΑ», «Νομιμοποίηση της ελεύθερης κατασκήνωσης που θέλουν οι βουλευτές του» και λοιπές αποτυπώσεις που δεν αφήνουν περιθώρια για σκέψη κι επιχειρήματα. Σε όποιους τουλάχιστον έχουν τη διανοητική ψυχραιμία να μετέχουν αυτών.

Εμείς, ας δούμε τι ακριβώς αναφέρεται στην Ερώτηση:
Το status της απαγόρευσης κινείται κυρίως γύρω από το δίπολο αυστηροποίηση προδιαγραφών οργανωμένων χώρων – ποινές για τους παραβάτες που κατασκηνώνουν ελεύθερα. Ως αγαθό αξιότερο ένομης προστασίας επιλέχθηκε η οικονομική τουριστική ανάπτυξη, η δημόσια υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος, έναντι των δικαιωμάτων ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ατόμου, της ισότητας και της απόλαυσης του φυσικού περιβάλλοντος. Με το καλοκαίρι να πλησιάζει, μέσα στο «ρινκ» ελεύθερων κατασκηνωτών και ιδιοκτητών τουριστικών καταλλυμάτων, οι τοπικές αρχές αναγκάζονται να εφαρμόζουν τον ισχύοντα νόμο. [Τον εφαρμόζουν;]

Το κείμενο κάνει λόγο για ανεμπόδιστη, οικονομικά ανέξοδη και υπεύθυνη απόλαυση της φύσης καθώς ο τωρινός νόμος κρίνεται ξεπερασμένος και ανεπίτρεπος μια που αποτρέπει ένα «ψευτοέγκλημα». Με την απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης παραβιάζεται η συνταγματική αρχή της ισότητας (άρθρο 4 Σ) δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Στην προκειμένη περίπτωση, η ισότητα έγκειται στην καθολική παροχή της δυνατότητας διακοπών, αναψυχής, επαφής με τη φύση και ανάπαυσης, ανάλογα με την προσωπικότητα και τις δυνατότητες του καθενός.

Οι βουλευτές σημειώνουν πως εφόσον στόχος μας είναι να προστατεύσουμε περιβάλλον και δημόσια υγεία (δημόσιο συμφέρον), υπάρχει η εναλλακτική οδός της υπό όρους ελεύθερης κατασκήνωσης (εφαρμόζεται σε πολλές χώρες και «άτυπα» σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας), η οποία ως κρατική παρέμβαση αποτελεί καταλληλότερο μέτρο αφού δεν πλήττει τα άτομα που σέβονται και προστατεύουν το περιβάλλον, ενώ ταυτόχρονα περιορίζει τις ανθρώπινες πράξεις που ενδέχεται να αποτελέσουν κίνδυνο για το δημόσιο συμφέρον.

Ορίζοντας νομοθετικά ένα «αποδεκτό επίπεδο υποδομών» για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών, αλλά κυρίως για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας (π.χ. χώροι υγιεινής, παροχή νερού, χώροι διαχωρισμού και συλλογής απορριμμάτων, σήμανση) σε δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις κοινόχρηστου χαρακτήρα (εξαιρώντας τις Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου) και θέτοντας όρους (π.χ. μέγιστη διάρκεια διαμονής) είναι δυνατό να διασφαλιστούν όλα τα εμπλεκόμενα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα και να προστατευτούν όλα τα σχετικά  έννομα αγαθά.

Τέλος, αναφέρονται [γιατί παντού χρειάζονται τα ιδεολογικά πατερημά] στην ενίσχυση του κοινωνικού κράτους και το δίχτυ ασφαλείας για τους μη έχοντες κλπ (λες και τα δικαιώματα που επικαλούνται παραπάνω ανήκουν μόνο στους μη έχοντες και δε μπορεί κάποιος που έχει χρήματα να επιθυμεί να απολαύσει τη φύση κατά τον ίδιο τρόπο) και κλείνουν καλώντας, μεταξύ άλλων, τους αρμόδιους Υπουργούς να θεσμοθετήσουν ένα πλαίσιο οριοθέτησής της ελεύθερης κατασκήνωσης.

Εδώ είμαστε!  Όπως αναφέρει και ο δημοσιογράφος Κ.Γιαννακίδης: “Κανένα νομικό πλαίσιο δεν μπορεί να θέσει πλαίσιο συνεννόησης αν δεν επιβάλλει σαφείς κανόνες οριοθέτησης. Στην ουσία η πρόταση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ είναι δεσμευτική για τους άρχοντες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που δέχονται ή ανέχονται ελεύθερους κατασκηνωτές. Ερχονται τα παιδιά και σου κάνουν τζίρο στα μπακάλικα του νησιού; Θα τα υποστηρίξεις με χημικές τουαλέτες και χώρους απόθεσης απορριμμάτων, αλλιώς θα επιληφθεί το όργανο της τάξεως.”

Έστω λοιπόν ότι επιτέλους ρυθμίζεται νομοθετικά το πλαίσιο. Θέλει ο Δήμος; Δεν μιλάω μονο για τη συγκεκριμένη δημοτική αρχή. Να μου πεις, θελει δε θέλει, (υποτίθεται ότι) θα εφαρμοστεί ο νόμος. Και πες ότι θέλει. Μπορεί; Θα πρέπει να εξασφαλιστούν οι πόροι. Και πες ότι μπορεί. Γίνεται; Μπορούν να τοποθετηθούν σε όλα τα μέρη της ελεύθερης κατασκήνωσης στην Ικαρία, χώροι υγιεινής, παροχή νερού, χώροι διαχωρισμού και συλλογής απορριμμάτων, σήμανση; Μπορεί να εξασφαλισθεί η τήρηση μέγιστης διάρκειας διαμονής; Σε όλα τα μέρη; Γίνεται; Ίσως θα πρέπει να γίνει το ανάποδο: Η ελεύθερη κατασκήνωση να λαμβάνει χώρα εκεί όπου έχει στηθεί αυτό το “αποδεκτό επίπεδο εφαρμογών”. Είμαστε πρόθυμοι να περιοριστούμε (οι κατασκηνωτές) ή να το εφαρμόσουμε (ο δήμος) σε αυτά τα συγκεκριμένα σημεία ή άσ’ το καλύτερα, κάτι λάθος θα βρούμε αμφότεροι στη διαδικασία ώστε να αποκηρύξουμε όλο το πλαίσιο;

Τα παραπάνω δεν τα αναφέρω ως ανυπέρβλητα εμπόδια [θυμίζω ότι πριν 47 χρόνια φτάσαμε στη σελήνη] αλλά ως αναγκαία βήματα για να σχεδιαστεί η επόμενη μέρα.

Όσοι είστε λάτρεις του Μαύρου – Άσπρου, είμαι σίγουρος ότι όλο και κάποια αφορμή θα βρείτε στο κείμενο για να τραβήξετε τα γραφόμενα στο ένα άκρο, να στηθείτε εσείς στο άλλο και να αρχίσετε το ανάθεμα.

Οι υπόλοιποι, και κυρίως οι υπέρ της ελεύθερης κατασκήνωσης, είναι μια ευκαιρία να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να οργανώσουμε τα παραπάνω βήματα. Ως ιδιώτες, ως δήμος, ως κοινωνία.

Με ειλικρίνεια, ρεαλισμό και σχέδιο.

Εκτός κι αν αυτά τα τρία, μας είναι ακόμα πιο δύσκολα από την προσελήνωση.

Κωνσταντίνος Βατούγιος
konstantinos@ikariamag.gr

υγ. Δε χαρακτηρίζω ως άκρα τους ανθρώπους που ειναι ξεκάθαρα υποστηρικές της ελεύθερης κατασκήνωσης ή ξεκάθαρα εναντίον. Αλλά εκείνους που το διεκδικούν/δηλώνουν/προσεγγίζουν με ακραίο τρόπο. Τουλάχιστον κατά την άποψη μου.

υγ2. Το παρόν άρθρο δεν πραγματεύεται τι θα συνέβαινε στην Ικαρία αν επιτρεπόταν η ελεύθερη κατασκήνωση χωρίς πλαίσιο οριοθέτησης.

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Κωνσταντίνος Βατούγιου. Βρείτε τον σε instagram και twitter.