Τον τελευταίο καιρό, η στιγμή που ξυπνώ και σηκώνομαι από το κρεβάτι το πρωϊ έγινε πολύ σημαντική για μένα.  Είμαι στην Ελλάδα, στην Ικαρία και μένω σ’ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της πρωτεύουσας του νησιού, που ονομάζεται Αγιος Κήρυκος.  Είμαι ευτυχισμένη όταν μπορώ να κοιμηθώ, γιατί κάνει πολύ ζέστη, ο κλιματισμός δεν λειτουργεί και το διαμέρισμα περιβάλλεται από τρεις στενούς δρόμους, έτσι που απολαμβάνω τις χαρές της καλοκαιρινής νύχτας μέχρι πολύ αργά.

Ετσι, ακόμα και λίγος ύπνος είναι σπουδαίος. Αλλά το ξύπνημα είναι μια εξαιρετική στιγμή, γιατί δεν ξυπνάω από τον ήχο του ξυπνητηριού ή τις αγριοφωνάρες κάποιου γείτονα αλλά από την υπέροχη ευωδιά του φρέσκου μικρού ψωμιού με κανέλλα.  Αν κρατήσω τα μάτια κλειστά για λίγο, υπέροχες εικόνες εμφανίζονται: φρέσκα ψωμάκια με κανέλλα, ένας διπλός, σκέτος, ελληνικός καφές, το δροσερό αεράκι και η θέα του υπέροχου γαλάζιου της θάλασσας στον ορίζοντα.

Το ξέρω, μοιάζει λίγο φορκλόρ αλλά εδώ, στο νησί, αυτή είναι η αλήθεια που έχω την ευτυχία να βιώνω. Οταν ανοίγω την πόρτα μου, μπορώ να περάσω απέναντι και να μπω στο μικρό φούρνο του Νίκου... και σας βεβαιώνω.... ο Νίκος είναι ο ήρωάς μου.  Οχι μόνο επειδή φτιάχνει τα νοστιμότερα ψωμάκια με κανέλλα που έχω φάει εδώ και πολύ καιρό, αλλά κυρίως, γιατί είναι η απόλυτη εφαρμογή του ρητού που λέει: «ακολούθησε την καρδιά σου κι όλα θα πάνε καλά».

Εν πρώτοις, ο Νίκος δεν είναι ένας από τους ηλικιωμένους που γνώρισα στην Ικαρία, ανήκει μάλιστα στη γενιά των «εγγονών».  Η ιστορία του είναι μια από αυτές τις όμορφες ιστορίες, που μιλούν για επιστροφή στις ρίζες. Ο Νίκος μεγάλωσε στις Η.Π.Α, στο Οχάιο και είναι ο εγγονός μετανάστη από τον Χρυσόστομο, μικρό χωριό στην Ικαρία.  Ο Νίκος δεν μεγάλωσε στους κύκλους της «Ισχυρής Ομογένειας» και δεν επισκεπτόταν το νησί κάθε καλοκαίρι.  Μεγάλωσε με τον μέσο αμερικάνικο τρόπο. Οντας όμως ο τρίτος και νεότερος από τ’αδέρφια του, ήταν ο μόνος που ενδιαφερόταν για τις ιστορίες που του διηγόταν ο παππούς του από την Ικαρία. Ετσι, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, τα κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα. Εμεινε έξι μήνες στην Αθήνα αλλά ήρθε μόνο για 2-3 μέρες στο νησί.  Μερικά χρόνια αργότερα κατάφερε να γνωρίσει βαθύτερα την Ικαρία και να αναζητήσει τα κατάλοιπα της οικογενειακής περιουσίας.

Εν τω μεταξύ, ο Νίκος παντρεύτηκε την Χριστίνα από το Εκβαδόρ και πέρασαν μαζί μερικούς μήνες στο νησί. Εζησαν στο μικρό πατρικό σπίτι, ψηλά εκεί στον Χρυσόστομο, χωρίς νερό και ηλεκτρικό, μάζεψαν τις ελιές και στην επιστροφή τους στο Οχάιο ο Νίκος πρόσφερε ντόπιο σπιτικό λάδι στον παππού του, μαζί με χαιρετίσματα από συγγενείς – κάπου 70 χρόνια μετά την αναχώρησή του.  Ο παππούς δεν είχε πατήσει το πόδι του στο νησί από τότε!

Στις Η.Π.Α. ο Νίκος δούλεψε σε διάφορες δουλειές, πολύ συχνά σε εστιατόρια και  φούρνους αλλά σιγά-σιγά η ιδέα να ζήσει σ’ένα μικρό μέρος καρφώθηκε στο μυαλό του.  Είχε κουραστεί από τη ζωή στην πόλη, την ανωνυμία, προτιμούσε να είναι ενεργό μέλος μιας τοπικής κοινότητας, να συμμετέχει ενεργά στην καθημερινή ζωή της. Με τη Χριστίνα προσπάθησαν να βρούν κάτι τέτοιο στο Εκβαδόρ αλλά σύντομα έγινε φανερό ότι σ’αυτό το περιβάλλον θα έμενε για πάντα παρίας.  Ετσι, γύρισαν πίσω στην Ικαρία για μια δεύτερη προσπάθεια... και μέχρι τώρα φαίνεται ότι η επιθυμία του να γίνει μέλος της κοινότητας έγινε πραγματικότητα.  Στα καφενεία όλοι γνωρίζουν πώς πίνει τον καφέ του, οι γείτονες περνάνε από το σπίτι και ρωτάνε αν χρειάζεται τίποτα. Γενικά η αρχή δεν ήταν εύκολη στην Ικαρία, ο φούρνος δεν ήταν η πρώτη του απόπειρα για να βγάλει το ψωμί του.

Ομως του άρεσε ο φούρνος κι όταν ο παλιός ιδιοκτήτης, ο Σταματής, δεν έβρισκε κάποιον να τον διαδεχθεί, ο Νίκος μπήκε στο παιχνίδι. Του πήρε κάποιο χρόνο να ρυθμίσει το χαρτομάνι – ακόμα κι αν είχε το ελληνικό γονίδιο, το να χειριστεί την ελληνική γραφειοκρατία και να προσαρμοσθεί στο τοπικό ωράριο, ήταν μια πρόκληση γι αυτόν.  Επί πλέον πάλευε με «τις συστάσεις και τις γνώμες» των γειτόνων του που του έλεγαν να σταματήσει να έχει αυτή την τρελή ιδέα ενός ξυλόφουρνου για παραγωγή ψωμιού με προζύμη.

Ο Νίκος όμως είχε κολλήσει και σιγά-σιγά ανακαίνισε το μαγαζί ... και είναι κιόλας εδώ πέντε χρόνια!  Εγραψε τη δική του πετυχημένη ιστορία. Ο Νίκος φτιάχνει μόνο ψωμί με προζύμη, πίτσα, τυρόπιττες και γλυκά – σαν τα περίφημα ψωμάκια κανέλλας, μάφινς και μπράουνις.  Οι πελάτες του έχουν αυξηθεί, έχει μπει σε μερικούς γνωστούς ταξιδιωτικούς οδηγούς.  Παρ’όλη την επιτυχία ο Νίκος δεν σκέπτεται να ανοίξει νέα μαγαζιά στην «άλλη πλευρά του νησιού» δηλαδή στη νότια Ικαρία. Τα χρήματα που κερδίζει είναι αρκετά για να περνάει καλά η οικογένεια καθώς με τη Χριστίνα απέκτησαν δυό αγόρια.

Αυτή λοιπόν είναι εν ολίγοις η ιστορία του Νίκου. Θα τον βρείτε έξι μέρες την εβδομάδα στον μικρό του φούρνο στο κέντρο της πόλης του Αγίου Κηρύκου.  Οπως όλοι οι φουρνάρηδες ο Νίκος εργάζεται τη νύχτα και εδώ ο Τόμ Γουέητς μπαίνει στο κάδρο: Ο Νίκος ζυμώνει το ψωμί του και τα υπόλοιπα, με συνοδεία της μουσικής του Tom Waits. Λέει ο Νίκος: «Αυτή είναι η καλλίτερη παρέα που μπορείς να έχεις, ενώ ξενυχτάς δουλεύοντας. Σε βοηθάει να περάσεις τη νύχτα»....

Birgit Urban
urbanb27@gmail.com

Υ.Γ. Αυτή η ιστορία θα μπορούσε να συμβαίνει στο Βερολίνο, το Λονδίνο ή τη Νέα Υόρκη.  Σ’αυτή την περίπτωση ο φούρνος του Νίκου θα μπορούσε να είναι ένας πασίγνωστος φούρνος – ένα μέρος που πρέπει να επισκεφθεί κάποιος- θα μπορούσε να πουλάει ψωμί με προζύμη σε πολύ ακριβή τιμή, ακόμα και στο διαδίκτυο αλλά αυτός διάλεξε την Ικαρία....

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Birgit Urban.