Κάνοντας συχνά τον τελευταίο καιρό την διαδρομή Εύδηλο - Αρμενιστή, με στεναχωρεί το γεγονός ότι αντικρίζω στο δρόμο πολλά πατημένα νεκρά φίδια. Ξέρω πως είναι η εποχή τους τώρα και βρίσκονται σχεδόν παντού προσπαθώντας να βρουν τροφή ή να ζευγαρώσουν, ξέρω επίσης πως αρκετές φορές τυχαίνει να διασχίσουν και αμαξωτό δρόμο και τέλος, καταλαβαίνω πως μπορεί να επέλθει το μοιραίο εντελώς μα εντελώς κατά λάθος, σε μία στροφή ή σε μία απότομη κίνηση του ζώου! Όμως ο αριθμός των πτωμάτων που συνάντησα, που είναι περισσότερα από δέκα, με κάνει να αμφιβάλλω αρκετά για το βαθμό αθωότητας όλων των εμπλεκόμενων οδηγών και με κάνει επίσης να φέρνω στη μνήμη μου ένα περιστατικό - "ατύχημα" που ήμουν αυτόπτης μάρτυρας.

Πριν κάποια χρόνια, όχι πολλά, καθισμένη στο πεζούλι του δρόμου περιμένοντας κάτι ή κάποιον, δε θυμάμαι ακριβώς, βλέπω στα δυο μέτρα από μένα να ξεπροβάλει από τα χόρτα ένα ωραιότατο φίδι, ένας γκρι ανθρακί γυαλιστερός μεγαλούτσικος ποντικολόγος που στην ενήλικη -όπως τον έκοβα- ζωή του θα είχε φάει καμιά πεντακοσαριά τρωκτικά. Έμεινα κάπως ακίνητη, και από το δέος αλλά και για να το παρατηρήσω καλύτερα χωρίς να του τραβήξω την προσοχή. Τότε, ένα διερχόμενο αμάξι με μέτρια ταχύτητα, ενώ υπήρχε πολύ καλή ορατότητα του φιδιού που ήταν ήδη μέσα στη μέση του δρόμου, επιτάχυνε και το πάτησε. Ο οδηγός μάλιστα σταμάτησε και βγήκε ικανοποιημένος να θαυμάσει το κατόρθωμα του καθώς εγώ είχα μείνει με το χέρι στο στόμα. Εκείνος μου έριξε μια ματιά γαματοσύνης και σούπερ-ηρωισμού. Του είπα δύο κουβέντες, αλλά ήταν πολύ λίγες γιατί ήμουν μικρή και δεν είχα οικοδομήσει το σημερινό μου ταμπεραμέντο! Προφανώς αυτός ο άνθρωπος ήταν άσχετος και κατεχόμενος από το πανάρχαιο ερπετικό σύνδρομο, σκότωσε το καημένο το ζώο πιστεύοντας ότι εξολόθρευε τον προπατορικό δηλητηριώδη όφι. Ήταν πολύ βλαξ και τον λυπήθηκα γι’ αυτό, πιο πολύ όμως λυπήθηκα τον καημένο τον ποντικολόγο και την ζωή που του στέρησε.

Θέλω να πιστεύω λοιπόν, και καταπιέζω τον εαυτό μου να το πιστέψει κάθε φορά που συναντάω ένα άψυχο σώμα φιδιού στο δρόμο, πως δεν κυκλοφορούν ακόμα ανάμεσα μας τέτοιοι αμαθείς. Και ελπίζω, αν και λίγο παρατραβηγμένο, να είναι και τα δέκα αυτά τροχαία, προϊόν κακού timing και τίποτα παραπάνω.

Ας μάθουμε λοιπόν μερικές αλήθειες για τα φίδια:
"Το φίδι γενικά θεωρείται η προσωποποίηση του κακού. Ζώο πονηρό και κακόβουλο που θέλει να μας δαγκώσει και να μας σκοτώσει. Φυσικά όλα αυτά είναι μύθοι. Τα φίδια είναι ζώα όπως και τα υπόλοιπα και σε καμία περίπτωση δεν επιτίθενται σε κάτι που δεν αποτελεί την τροφή τους και πόσο μάλλον στον άνθρωπο. Στην πραγματικότητα τα φίδια είναι αφάνταστα χρήσιμα ζώα καθώς συμβάλουν τα μέγιστα στη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος. Όταν είναι μικρά καταναλώνουν μεγάλο αριθμό βλαβερών εντόμων ενώ όταν ενηλικιωθούν καταναλώνουν τρωκτικά. Ένα φίδι κατά τη διάρκεια της ζωής του υπολογίζεται ότι καταναλώνει τουλάχιστον 1000 τρωκτικά. Αν σε μια περιοχή σκοτωθούν μερικά φίδια πολλαπλασιάζεται αμέσως και κατά γεωμετρική πρόοδο ο πληθυσμός των ποντικών. Στην πατρίδα μας το μόνο δηλητηριώδες φίδι είναι η Oχιά. (Vipera ammodytes L.)  ΟΛΑ τα υπόλοιπα είναι εντελώς ακίνδυνα.

- Οι Οχιές (οι οποίες συναντιούνται σπάνια εως ποτέ στην Ικαρία) δεν επιτίθενται ποτέ στον άνθρωπο εάν δεν πατηθούν, πιαστούν ή απειληθούν άμεσα. Τα περισσότερα δήγματα Οχιάς στον άνθρωπο είναι "στεγνά" και προειδοποιητικά, χωρίς την έγχυση δηλητηρίου. Οι αρσενικές Οχιές  έχουν κατα κανόνα μαύρο ρόμβο ενω οι θυλικές έχουν καφέ ανοιχτό ή και σκούρο. Σίγουρα το φίδι αυτό χρειάζεται προσοχή όχι όμως και να το σκοτώνουμε.

-Τώρα, η Δεντρογαλιά (Hierophis gemonesis) ο ιερός όφης των αρχαίων, είναι ένα από τα πιο χρήσιμα ζώα. Φθάνει το ένα μέτρο. Είναι τελείως ακίνδυνο!  Μπορείτε να το πιάσετε άφοβα. Μέχρι να σας γνωρίσει σφυρίζει και κάνει ότι επιτίθεται αλλά ποτέ δεν δαγκώνει. Δεν έχει ούτε δόντια ούτε δηλητήριο.  Αν κατορθώναμε να έχουμε μια δεντρογαλιά στο σπίτι μας δεν θα πλησίαζε ποντικός ή ακρίδες και άλλα βλαβερά έντομα που καταστρέφουν τον κήπο μας.

-Επίσης, ο Έφιος είναι ένα μη δηλητηριώδες φίδι που συναντάμε συχνα στην Ικαρία. Ολικό μήκος σπανίως έως 200cm και εξαιρετικά σπάνια περισσότερο. Ημερόβιο φίδι που δραστηριοποιείται ακόμα και σε υψηλές θερμοκρασίες. Απαντά από το ύψος της θάλασσας έως και σε υψόμετρα των 1600m. Αρκετά συνηθισμένο φίδι, γρήγορο και νευρικό, που κυνηγά δραστήρια την λεία του. Συχνά σκαρφαλώνει ψηλά σε θάμνους και δέντρα για να κυνηγήσει. Τρέφεται με τρωκτικά και σαύρες, αλλά και με άλλα φίδια και πτηνά. Ζευγαρώνει την άνοιξη και τα θηλυκά γεννούν 5-18 αυγά. Τα νεαρά άτομα τρέφονται με έντομα και μικρές σαύρες. Θα αμυνθεί σθεναρά αν απειληθεί σηκώνοντας το μπροστινό μέρος του σώματος ψηλά, "σφυρίζοντας" δυνατά και προσποιώντας επίθεση. Θα δαγκώσει δυνατά αν πιαστεί. Σε πολλές περιοχές το ονομάζουν Λαφιάτη ή Δεντρογαλιά, λανθασμένα. Σε μικρή ηλικία μπορεί να μπερδευτεί με την Δενδρογαλιά (Hierophis gemonensis). Συχνά πέφτει θύμα αυτοκινήτων στην άσφαλτο. Ακίνδυνο φίδι. Άλλες ονομασίες : Αστραπόφιδο, Ζαμενής, Βαλκανόφιδο, Ασημόφιδο,Ποντικολόγος".

Θεοδοσία Καρίμαλη
theodosia1983@yahoo.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις της Θεοδοσίας Καρίμαλη.