Ένας αιώνας ζωής

Τα χρόνια τα ‘χει εκατό μα στο μυαλό τα ‘χει τετρακόσια. Λογαριάζει, συμμετέχει, συζητά, θυμάται, επιχειρηματολογεί, επιβάλλεται ωσάν τα χρόνια που πέρασαν ποτέ να μην την άγγιξαν. Γεννημένη 28 Φεβρουαρίου του 1910 (με το παλιό ημερολόγιο), «πεταμένη» από παιδί στα χωράφια, παντρεμένη στα 19 της και με δώδεκα γέννες ως τα 41 της. Η Χαραλάμπα Βατούγιου λέει «άμα ο άνθρωπος περάσει την ηλικία που είναι ώρα του να φύγει, μετά δεν τον πιάνει τίποτα» και γελά με την καρδιά της. Αναφέρεται μάλλον στα ατυχήματα που είχε τα δύο τελευταία χρόνια, αφού ούτε αυτά στάθηκαν αρκετά για να κλονίσουν τη διάθεση της για γέλιο και ζωή.

Ζητάμε το μυστικό και κάπως διστάζει, δεν ξέρει τι να απαντήσει, σαν δύσκολο γι’ αυτήν να το ανακαλύψει. Στην πραγματικότητα τ’ ομολογεί όταν κάθε πρόταση της τελειώνει με γέλια χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο. Γελά με φυσικότητα και ευκολία, χωρίς δισταγμό, δίχως ανέκδοτα, χωρίς κίνητρο, καθόλου επιτηδευμένα. Η διάθεση για γέλιο είναι όση και η διάθεσή της για ζωή. Κάθεται στο τραπέζι και συζητά τα πάντα: για την πολιτική, για τους κήπους, τις γυναίκες, τους άνδρες, τα παλιά και τα καινούρια, για τον Θεό…

Δούλεψε, κουράστηκε, ταλαιπωρήθηκε πολύ, μα ταυτόχρονα τραγούδησε και χόρεψε «σα διάολος». Η κόρη της η Μαρία τη θυμάται: «δυναμική», «αυταρχική», «με λογική και σύνεση», «εξωστρεφής», «δεν κλεινότανε ποτέ στον εαυτό της», «έξω καρδιά». Τα χρόνια εκείνα οι άνθρωποι στην Ικαρία ήταν «όμοιοι». Όλοι ξυπόλητοι και όλοι φτωχοί. Όλοι μεγαλώνανε, αγωνιζόντουσαν, τραγουδούσαν και χορεύανε μαζί. Κανείς δεν είχε να ζηλέψει τίποτα απ’ τον άλλον.

Όλες οι στιγμές της Χαραλάμπας είχαν και έχουν γέλιο, χαρά και αισιοδοξία. Μια αστείρευτη πηγή καλής διάθεσης και θετικής σκέψης, η ίδια έδωσε σάρκα και οστά στην μακροκαλοζωία. «Χρόνια πολλά».

ikariamag