Τέτοιες μέρες του χρόνου κάτι με πιάνει από το 1998 και έπειτα. Ήταν τότε που έδωσα κι εγώ τις δικές μου Πανελλήνιες εξετάσεις. Τις εξετάσεις για γέλια όπως είχα γράψει παλαιότερα. Μία από τις εμπειρίες που δεν θα ήθελα να ξαναζήσω. Σχολεία, φροντιστήρια, καθηγητές ιδιαιτέρων, γονείς, συγγενείς, media, όλοι είναι πάνω από μία εφηβική ψυχή που βογκάει από την πίεση. Όλοι για το καλό του παιδιού μα λίγοι αυτοί που κατανοούν το ίδιο το παιδί.

Παλιά είχαμε κάποια φροντιστήρια να στέκονται σαν τους γύπες πάνω από τα κουφάρια των μαθητών που «δεν μπήκαν» για να τους θυμίσουν ότι υπάρχει και δεύτερη ευκαιρία να εισαχθούν στο κατά τα άλλα πολύπαθο Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Το μόνο που αρκούσε, κατά τα φροντιστήρια, ήταν να αλλάξουν καθηγητή και... σύστημα. Τώρα το πράγμα έχει χοντρύνει. Παραμονές εξετάσεων, διαφημίσεις προωθούν φάρμακα για τη μνήμη και την εξάντληση. Θεέ και Κύριε!

«Είμαι 17 χρονών διάολε» λες με πόνο καρδιάς εσύ που αύριο θα κάτσεις στα θρανία για τις εξετάσεις. «Βρίσκομαι στην αρχή της ενήλικης ζωής μου και αυτή είναι η εισαγωγή που μου επιφυλάσσει το σύστημα;»

Όλοι θέλουν το μερίδιό τους από την επιτυχία σου. Τα σχολεία για ηθικούς λόγους. Τα φροντιστήρια για διαφημιστικούς. Οι συγγενείς για ανταγωνιστικούς. Τα πανεπιστήμια για λόγους επιβίωσης. Οι γονείς για όλους τους παραπάνω...

Πάνε χρόνια πίσω όταν είχα κι εγώ τις ίδιες ανησυχίες. Ένας μαθητής του 16 που δεν ήξερε τι θέλει να κάνει στη ζωή του. Ήθελε μόνο να παίζει μπάλα και να συμμετέχει ενεργά στα 15μελή συμβούλια. Πήγαινε στο φροντιστήριο της γειτονιάς και διάβαζε τα βράδια ακούγοντας αθλητικά ραδιόφωνα. Το μάθημα του ΣΕΠ (Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός) ήταν για να περνάει η ώρα. Καμία προσπάθεια να ανακαλύψω τι πραγματικά μου άρεσε. Καμία βοήθεια από το εκπαιδευτικό σύστημα να μου εξηγήσει ποιες είναι οι δουλειές με απασχόληση, τι προσφέρει η κάθε πανεπιστημιακή σχολή, ποια τα κύρια μαθήματα, ποια τα συναφή πεδία γνώσης γύρω από κάθε εργασία. Τίποτα.

Από τα 15 μας έπρεπε να έχουμε κιόλας αποφασίσει δέσμη. Σου αρέσουν οι υπολογιστές; Πήγαινε στην Α’ Δέσμη. Είσαι «φυτό»; Πήγαινε Β’ Δέσμη για Ιατρικές Σχολές! Αποστηθίζεις καλά; Ε... είσαι για Γ’ Δέσμη που θα πρέπει να μάθεις το βιβλίο της Ιστορίας απ’ έξω. Δεν είσαι τίποτα από όλα τα παραπάνω; Γι αυτό έχουμε τη Δ΄. Κάπως έτσι αποφασίζαμε, δυστυχώς.

Κι όλα αυτά για να μπούμε στο σύστημα. Ένα σύστημα που διαφημίζει πόσο σημαντικό είναι για τη ζωή του μαθητή να περάσει χωρίς να του εξηγεί το γιατί. Απλά να περάσει. Όπου κάτσει η μπίλια. Στην τύχη. Έτσι για να λέει μετά η οικογένεια ότι το παιδί μπήκε στο Πανεπιστήμιο. Για να λένε οι Σχολές ότι έχουν εισακτέους.

Γι' αυτό σου λέω ,αγαπημένε μαθητή της Γ’ Λυκείου. Η μεγαλύτερη μαλακία που έχεις ακούσει στη ζωή σου είναι ότι οι Πανελλήνιες θα κρίνουν το μέλλον σου. Μπεις δεν μπεις στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο δεν έχεις χάσει τίποτα. Δεν κρίνεται το μέλλον σου μέσα σε λίγες ώρες. Είσαι στην αρχή της ζωής σου. Στο ξεκίνημα μίας περιόδου που έχεις την ευθύνη των δικών σου αποφάσεων.

Σου γράφει κάποιος που «απέτυχε» στα 18 του γιατί απλά δεν του πήγαινε το σύστημα. Αυτός που τώρα πλέον, μετά από 10 χρόνια ακαδημαϊκής και επαγγελματικής εμπειρίας είναι περήφανος που μερικοί από τους φοιτητές του διαπρέπουν σε αυτό που πραγματικά αγάπησαν και διάλεξαν με την καρδιά τους. Ό,τι κι αν είναι αυτό. Είτε τους το δίδαξα ή όχι.

Αν είσαι τυχερός θα μάθεις πολλά από τη νέα σου σχολή. Όποια και όπου κι αν είναι αυτή. Μπορεί και να συναντήσεις καθηγητές που θα σε εμπνεύσουν και θα σε κάνουν να αγαπήσεις τη μάθηση και όχι κατ ανάγκην το μάθημα. Μπορεί να είσαι ακόμα πιο τυχερός και να γνωρίσεις καλούς φίλους και συμφοιτητές. Αυτούς που ζουν τη ζωή και δεν την εκμεταλλεύονται. Αυτούς που θα σταθούν δίπλα σου, ακόμα και όταν πεις ότι τα παρατάς γι’ αυτό που πραγματικά θέλεις. Αυτούς που θα χαρούν στη χαρά σου και όχι αυτούς που θα σε «συμπονέσουν» στη λύπη σου.

Αυτά θέλω να σκέφτεσαι σήμερα που θα πάρεις την πρώτη κόλλα χαρτί για να δώσεις τις δικές σου εξετάσεις. Και τώρα μπορείς να ξεκινήσεις να γράφεις. Όχι το μάθημα, αλλά τις πρώτες σελίδες της εντυπωσιακής ζωής σου!

Καλή τύχη. Θα την χρειαστείς...

Σταύρος Παπακωνσταντινίδης
stapap@gmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Σταύρου Παπακωνσταντινίδη.