Αυτός που λέει Όχι

Εκεί μεγαλώσαμε όλοι. Όλοι!

Εκεί, όχι στον ίδιο χώρο, αλλά μέσα στα ίδια έθιμα. Ένας κάτω από το καμπαναριό του χωριού, χρησιμοποιώντας το σαν υπόστεγο για κρύο και βροχή, έξι το ξημέρωμα, Δεκέμβρη μήνα, 15 χιλιόμετρα μακριά από τη βασική εκπαίδευσή του. Ένας στην Πετρούπολη, στο ασβεστωμένο μπαλκόνι της καριώτικης πολυκατοικίας με τις πλαστικές γλάστρες να του θυμίζει την αυλή της γιαγιάς. Άλλος στο Πέραμα, προσπαθεί να κοιμηθεί ματαίως, γιατί οι γρίλιες στο παράθυρο φωτίζουν σα να μπαίνει το Μιλένα στο λιμάνι του Αγίου. Αυτός στη δουλειά, κάθε που μίλαγε για το πού θα περάσει την άδεια, παράτασσε τους σπονδύλους του σε ύφος λόρδωσης. Εκείνος στο Pittsburgh της Αμέρικας στολισμένος και έτοιμος να συναντήσει τα Panikarian brothers. Εσύ, πλώρα του Άνεμος και γαντζωμένος, στα κανιά σου να περιμένεις να φανεί ο Πάπας. Και συ που ήρθες για πρώτη χρονιά στο νησί το 1998 και το αγάπησες αμέσως, δίνοντας τον όρκο πως θα ξανάρθεις μόνο, τότε που τα νησιά μας θα «εκσυγχρονιστούν».
Χρόνια και χρόνια στο ίδιο έθιμο, στο ίδιο έθος. Να περιμένεις τον απόπλου για ένα νέο ταξίδι. Και να αργοπορείς. Ο «ξένος» δε ξέρει, σε κατηγορεί για τοπικισμό και επίδειξη στην αργοπορία σου. Δεν είναι αυτό τού εξηγείς. Είναι που όσα καλά ήρθανε σε αυτόν τον τόπο (και πολλά περισσότερα που δεν ήρθανε ποτέ) καθυστέρησαν και στέρησαν.

Ήρθαν καράβια καινούργια και σκαριά που σου δίνανε ελπίδα. Ελπίδα με την έννοια ότι ταξίδευες και οχτώ ώρες και δεν ήσουν τσουβάλι. Ελπίδα ότι τα δρομολόγια θα γίνουν πιο συχνά και τα καράβια περισσότερα. Και ήρθε και η εποχή που όλα αυτά στερούνται!

Μείναμε για χρόνια εγκλωβισμένοι σε ένα έθιμο, που με τον καιρό έγινε ανόητο και επικίνδυνο. Να γυρεύουμε, χρόνια μετά, εκείνον που μας έφερε το Σαμίνα. Να περιμένουμε ποιό ρημάδι θα αντικαταστήσει τη γραμμή. Να βλέπουμε να φεύγει το Μύκονος, ως παρατηρητές.

Είχα κάποτε την τύχη να «διδαχθώ» από ένα αγαπημένο θεατρικό κείμενο. Εκεί λοιπόν ο ήρωας, παλεύοντας με παλιά και χωρίς νόημα έθιμα, άλλοτε θανατώνονταν για την αποδοχή τους (αυτός που λέει Ναι), άλλοτε κατάφερνε να φτιάξει ένα νέο, καινούργιο έθιμο, σεβόμενος τον εαυτό του και τους άλλους, μη προβάλλοντας παλιές συνήθειες, μα σημαντικότερα, κατάφερνε να εξυπηρετεί προβλήματα σημερινά (Αυτός που λέει Όχι).

Μπορεί να μην είναι η λύση, και ασφαλώς δεν υπάρχει κάποιο καινούργιο έθιμο όμως την Παρασκευή κανόνισα! Θα είμαι Πειραιά ανοργάνωτος μα αποφασισμένος, έτοιμος από καιρό. Θα δω και σένα. Και τον τόπο που μεγάλωσες!

«Και όσο για το παλιό, μεγάλο έθιμο, δεν μπορώ να δω καμιά λογική σ’ αυτό. Μεγαλύτερη ανάγκη έχουμε από ένα καινούριο, μεγάλο έθιμο που θα υιοθετήσουμε αμέσως, δηλαδή το έθιμο σε κάθε καινούρια περίπτωση να σκεφτόμαστε από την αρχή» (Μπ. Μπρεχτ, Αυτός που λέει Ναι κι αυτός που λέει Όχι).

Νικόλας Κουντούπης
paraxrantos@gmail.com

Διαβάστε τις ελεύθερες πτήσεις του Νικόλα Κουντούπη.

Σχετικό: Ο μόλος στην άκρη της όασης.

ikariastore banner